کتاب «تئاتر و وجود» با وجود فقر نظری ما اثری مفید است

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست رونمایی، نقد و بررسی کتاب «تئاتر و وجود» اثر هانری گوییه با ترجمه دکتر مازیار مهمینی با حضور مترجم و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب، در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
 

فارس باقری نمایشنامه نویس، کارگردان و استاد دانشگاه به‌عنوان اولین سخنران این نشست، به بررسی جایگاه فلسفی و نظری این اثر در مطالعات تئاتر و نظریه‌های تئاتر پرداخت.

وی ضمن اشاره به انتخاب درست کتاب، گفت: پیش از آن‌که درباره تئاتر بدانیم، باید در مورد فلسفه تئاتر بدانیم که چنین امکانی را ترجمه اثر گوییه فراهم آورده است. همچنین، در بحث جایگاه مترجم نه در صرفاً انتقال اثر بلکه به‌عنوان یک متفکر، با توجه به فقر نظری و نظریه‌هراسی موجود در حوزه کنونی تئاتر، کتاب حاضر نمونه‌ای مفید و ارزشمند است که با ارائه بنیادهای نظری، امکان نظریه‎ورزی بیشتر و شناخت تضادهای موجود با وضعیت واقعی نظریات در جامعه امروز را میسر می‌سازد.

باقری در پایان سخنانش پیشنهادهایی برای برابرنهاد چند واژه تخصصی حوزه تئاتر و چند نکته ویرایشی مطرح کرد.

در ادامه نشست، ابوالفضل توکلی شاندیز مترجم و پژوهشگر فلسفه اخلاق برخی از فصل‌های کتاب را از منظر فلسفه اخلاق بررسی کرد و ضمن تأکید بر ترجمه روان کتاب را از سه منظر مورد بررسی قرار داد: ۱. بررسی نسبت ادبیات و فلسفه و نسبت هنر و فلسفه، ۲. روش‎ها و محورهای فلسفی بهره گرفته شده در کتاب، و ۳. نقد محتوا و ترجمه اثر.

رضا میرمبین پژوهشگر و مدرس دانشگاه سوره در بخش بعدی این نشست از اهمیت طرح مباحث تئاتری در کتاب «تئاتر و وجود» در قالب «مقولات» سخن گفت و ساختار کتاب و تقسیم بندی سه‌گانه در سه‌گانه اثر را یادآور دیدگاه کانت و جسارت نویسنده در مقوله‌بندی موضوعات را قابل تقدیر دانست.

میرمبین در دو حوزه ۱. خوانش شخصی از کتاب به عنوان مخاطب و ۲. مباحث مربوط به مترجم و ترجمه به بررسی کتاب «تئاتر و وجود» پرداخت و تلاش مترجم در ارائه پانوشت‌های فراوان برای تدقیق فهم خواننده از متن را ستودنی خواند.

سخنران بعدی این برنامه حسن زختاره عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا بود که به مقایسه بخش‌هایی از ترجمه با متن اصلی از دیدگاه زبانی پرداخت و با اشاره به کنار هم قرار دادن جنبه‌های متضاد در ترجمه اثر و بررسی ارتباط میان ادبیات و فلسفه، نظریه ادبیات را رویکردی غیرفلسفی خواند.

وی ظرافت‌های زبانی بیشتر در ترجمه حاضر، پانوشت‌های تفصیلی و بحث آزادی و رهایی را از ویژگی‌های دیگر کتاب برشمرد.
در پایان این نشست مازیار مهیمنی با بررسی تفاوت‌های گونه و مقوله و بررسی اهمیت صحبت از تراژدی از منظر هستی‌شناختی، انسان‌شناختی‎ و جنبه‌های اجتماعی و سیاسی، به گفت‌وگو درباره مقوله کمیک و نقش آن در زندگی عادی و دلیل انتخاب اثر برای ترجمه پرداخت.

احمد رمضانی (عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و مدیر نشر بوی کاغذ هم در این نشست حاضر بود و گفت: سطح نقد در این نشست مناسب و فراتر از تعارفات معمول بود.

وی همچنین به برخی سوالات طرح‌شده درباره این کتاب پاسخ گفت.