به گزارش سایت دفتر مشق به نقل از ایرنا
به گزارش روز یکشنبه ایرنا، «میگل ماریو دیاز کانل برمودس» رییس مجمع دولت و وزرای کوبا چند روز پیش در کاخ کرملین با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه دیدار کرد و همکاری های دو کشور در عرصه های مختلف ازجمله در حوزه نظامی در دستور کار مذاکرات رهبران دو کشور قرار داشت.
سران روسیه و کوبا طی بیانیه مشترکی در پایان مذاکرات بر ضرورت تلاش های بین المللی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی تاکید کرده و اعمال تحریم های یکجانبه از سوی برخی کشورها و طرح اتهامات بی اساس را عامل بی ثبات کننده خواندند.
هر چند که رئیس جمهوری روسیه بعد از این دیدار اعلام کرد که تمرکز دو طرف گسترش روابط اقتصادی و صنعتی است اما نمی توان دیدار یوری بوریسوف معاون نخست وزیر روسیه در امور نظامی و صنایع دفاعی با رهبر کوبا را بی ارتباط با مذاکرات دو طرف در عرصه نظامی دانست.
**اهمیت سفر رهبر کوبا به مسکو
سفر رهبر کوبا به روسیه تنها دو هفته بعد از حضور جان بولتون مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا به مسکو رقم می خورد، زمانی که آمریکایی ها به روس ها خبر دادند قطعا از پیمان موشکی با آنها خارج خواهند شد.
پیمان منع موشک های هسته ای کوتاه و میان برد هشتم ماه دسامبر سال 1987 ( 1366) بین میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و رونالد ریگان رئیس جمهوری وقت آمریکا امضا شد.
براساس این پیمان، توسعه و کاربرد تمام موشک های هسته ای و غیرهسته ای کوتاه و میان برد به استثنای موشک های دریایی ممنوع شد.
این پیمان نخستین قرارداد کنترل تسلیحات هسته ای موشکی راهبردی در جهان به حساب می آید که با توجه به اینکه در دوره جنگ سرد بین دو ابرقدرت (شوروی و آمریکا) امضا شده بود، از اهمیت بسیار بالا و حیاتی برخوردار شده است.
تا سال 1991 (1370) حدود دو هزار و 700 موشک نابود شدند ضمن اینکه دو کشور اجازه بازرسی از تاسیسات یکدیگر را داشتند.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه پس از خروج بولتون از روسیه به رسانه های روسیه گفت که آمریکا تصمیم خود برای خروج از پیمان منع موشک های هسته ای کوتاه و میان برد را گرفته است.
وی ادامه داد: مقامات کاخ سفید تا یک ماه و نیم دیگر تصمیم خود برای خروج از این پیمان را به صورت رسمی اعلام می کنند.
علاوه بر لاوروف بسیاری از مقامات روس اعلام کرده اند که قطعا مسکو به خروج آمریکا از پیمان منع موشک های هسته ای کوتاه و میان برد پاسخ خواهد داد.
**دغدغه های مسکو پس از لغو پیمان موشکی
مقام ها و کارشناسان روس معتقدند که خروج آمریکا از پیمان موشکی پیامدهای جدی برای امنیت راهبردی روسیه و اروپا خواهد داشت.
رئیس جمهوری روسیه به تازگی در این مورد گفته است که آمریکا می تواند پس از خروج از پیمان موشکی، موشک های هسته ای خود را در مناطق مجاور روسیه شامل لهستان مستقر کند.
این احتمال نیز بعید نیست که موشک های میان برد آمریکایی در کشورهای حوزه دریای بالتیک که عضو پیمان ناتو هستند و روابط پرتنش و حتی تیره با روسیه دارند، مستقر شود.
این مساله باعث خواهد شد که کل مناطق اروپایی روسیه تا کوه های اورال و حتی فراتر از آن از سواحل اقیانوس منجمد شمالی تا مرز قزاقستان و مناطقی از سیبری تا شعاع پنج هزار کیلومتری در تیررس موشک های آمریکا قرار بگیرد.
روس ها این مساله را خط قرمز خود می دانند و مقام های روس برای گریز از چنین کابوسی گزینه های مختلفی را بررسی می کنند.
** پاسخ های احتمالی روسیه پس از خروج از آمریکا از پیمان موشکی
دمیتری راگوزین رئیس شرکت فضایی دولتی روس کوسموس که قبلا معاون نخست وزیر در امور دفاعی بوده است، ساخت قطارهای هسته ای را به عنوان گزینه ای در برابر طرح های آمریکا علیه روسیه مطرح کرده است.
«ایگور کوروتچنکو» عضو شورای اجتماعی وزارت دفاع روسیه نیز در گفت وگو با شبکه روسیه 24 با حمایت از این طرح گفته که روسیه می تواند در صورت خروج آمریکا از پیمان کاهش موشک های کوتاه و میان برد، قطارهای هسته ای خود را که در دوره شوروی سابق با موشک های هسته ای در این کشور در تردد بودند، دوباره بکار اندازد.
کوروتچنکو که سردبیر نشریه دفاع ملی و از کارشناسان نظامی مطرح در روسیه است، می گوید پنج قطار هسته ای می تواند امنیت راهبردی روسیه را تامین کند.
به گفته، وی این قطارها که شکل خارجی آن با قطار معمولی هیچ تفاوتی نخواهد داشت، می توانند در مسیرهای بین مسکو و ولادی وستوک (در فاصله ای حدود 11 هزار کیلومتر) تردد کنند.
مقام روس خاطرنشان کرد: مقابله با این قطارهای نظامی دائم درحال حرکت برای آمریکا دشوار خواهد بود.
ناخدا یکم کنستانتین سیوکوف معاون آکادمی مطالعات ژئوپلیتیک روسیه هم معتقد است که روسیه در شرایط کنونی نمی تواند با توجه به تعداد موشک های خود وارد مسابقه تسلیحاتی شود.
سیوکوف طی مقاله ای در نشریه روسی نظامی «واینی پرامشلنی کوریر» خاطرنشان کرد: روسیه با وارد آوردن ضربات به مناطقی از آمریکا که نقاط ضعف ژئوفیزیک این کشور محسوب می شوند، می تواند این کشور را نابود کند.
وی افزود: برتری روسیه در این است که فقط این کشور فناوری هایی برای تولید مهمات هسته ای با قدرت تخریب معادل بیش از 100 مگاتن ماده منفجره تی.ان.تی در اختیار دارد.
کارشناس روس معتقد است پرتاب 40 یا 50 کلاهک دارای چنین مهماتی به مکان های ویژه در آمریکا که نقاط ضعف این کشور محسوب می شود از جمله آتشفشان یلوستون و گسل بزرگ سواحل اقیانوس آرام این کشور را نابود خواهد کرد.
سیوکوف افزود: داشتن چنین سلاح قدرتمندی کشورهای غربی را وادار می کند که از خصومت طلبی در مورد روسیه صرف نظر کرده و پشت میز مذاکره بنشینند.
**احیای پایگاه لوردس در کوبا
موضوع استفاده و راه اندازی دوباره پایگاه شنود و الکترومغناطیسی لوردس شوروی سابق در کوبا موضوع تازه ای نیست اما در هفته های اخیر از سوی برخی سیاستمداران روس به عنوان گزینه ای برای پاسخ دادن به خروج آمریکا از پیمان موشکی بیش از گذشته مطرح می شود.
پایگاه شنود الکترونی لوردس واقع در منطقه لوردس در حومه هاوانا پایتخت کوبا در 250 کیلومتری سواحل آمریکا واقع شده که در سال 1967 (1346) آغاز بکار کرد.
اتحاد جماهیر شوروی با استفاده از آن، گفت وگوهای بیسیم و غیره در بخش عمده ای از آمریکا را کنترل می کرد.
روسیه از زمان فروپاشی شوروی در سال 1991 تا سال 2002 از این پایگاه استفاده می کرد و سپس آن را ترک کرد.
برخی از سیاستمداران روس خواستار ازسرگیری دوباره استفاده روسیه از پایگاه شنود الکترونی لوردس هستند.
ولادیمیر ژیرینفسکی رهبر حزب لیبرال دمکرات روسیه ازجمله این سیاستمداران است که هفته گذشته در یک برنامه تلویزیونی از بازگشت به پایگاه لوردس به عنوان پاسخ احتمالی به خروج آمریکا از پیمان موشکی حمایت کرد.
ایگور کوروتچنکو عضو شورای اجتماعی وزارت دفاع روسیه نیز گفت که روسیه نباید دربرابر خروج آمریکا از پیمان موشکی ساکت بنشیند و راه اندازی مجدد پایگاه لوردس درس خوبی به سیاستمداران خصومت طلب آمریکایی خواهد داد.
در این بین، روزنامه کامرسانت از توافق سران روسیه و کوبا برای بازگشایی مرکز شنود الکترونی لوردس در کوبا که در دوره شوروی سابق برای کنترل آمریکا بکار گرفته میشد، خبر داده است.
روزنامه کامسامولسکایا پراودا نیز در مقاله ای با اشاره به سفر رهبر کوبا به روسیه و امضای قراردادهایی بین دو کشور در عرصه های اقتصادی ازجمله مدرن سازی خطوط آهن کوبا توسط روسیه به ارزش 260 میلیون دلار نوشت: بر اساس اطلاعات موجود، روسیه وامی به ارزش 50 میلیون دلار برای خرید تسلیحات روسی و خدمات فنی در اختیار کوبا قرار می دهد.
روزنامه روسی خاطرنشان کرد: کوبا می خواهد نفربرهای زرهی و تانک و بالگردهای نظامی و اسلحه های سبک و مهمات برای تسلیحات از روسیه خریداری کند.
در گزارش گفته شد: روسیه در سال 2014 بدهی 30 میلیارد دلاری کوبا که از دوره شوروی سابق باقی مانده بود را با توجه به ناتوانی هاوانا از بازپرداخت آن بخشود.
«با این وجود با توجه به نیاز به مشارکت راهبردی با کوبا در عرصه های سیاسی و نظامی، روسیه به این کشور وام می دهد. این همکاریها با متشنج شدن روابط روسیه و آمریکا ارزش جدید می یابد.»
روزنامه روسی نوشت: این امر تصادفی نیست که در سالهای اخیر درخواست هایی برای بازگشایی پایگاه شنود الکترونی لوردس در کوبا در محافل سیاسی روسیه بیشتر به گوش می رسد.
کامسامولسکایا پراودا هم در مقاله ای نوشت: نزدیکی پایگاه لوردس به آمریکا امکان می دهد که حجم بسیار بزرگی از اطلاعات را به دست آوریم، علاوه بر آن این واقعیت نباید نادیده گرفته شود در صورت خروج آمریکا از پیمان موشکی، روسیه می تواند موشک های خود را با کسب توافق کوبا در این کشور مستقر کند و قطعا چنین اقدامی به بخشش میلیاردها دلار بدهی کوبا (در سال 2014) می ارزد.
کامرسانت روزنامه دیگر روس ها چندی پیش در این مورد نوشت: روسیه با توجه به افزایش توانمندی مالی امکان بازگشایی پایگاه لوردس را بررسی می کند.
به نوشته روزنامه روسی، مسکو و هاوانا چند سال برای بازگشایی مرکز لوردس مذاکره میکردند اما گفت وگوهای دو طرف از اوایل سال جاری سرعت گرفت.
در گزارش کامرسانت خاطرنشان شد: روسیه در سال 2002 از لوردس در کوبا که در زمان شوروی سابق محل شنود برای این کشور بود، بیرون آمد. سران روسیه در آن زمان دلیل این تصمیم خود را تغییر دادههای ژئوپولیتکی در جهان و لزوم مبارزه با تروریسم و همکاری مسکو با واشنگتن در این زمینه اعلام کرده بودند.
شبکه تلویزیونی رن.ت.و نیز همزمان با سفر رییس مجمع دولت و وزرای کوبا به مسکو در گزارشی گفت: واشنگتن در ظاهر می گوید که برای عقد قرارداد جدید در عرصه موشکی از پیمان موشکی با روسیه خارج می شود اما در واقع می خواهد برای بار سوم موشک های خود را در اروپا مستقر کند تا در عرض پنج تا 10 دقیقه تا مسکو پرواز کنند.
«آمریکا امیدوار است از این طریق رهبری روسیه را ازبین ببرد و پاسخ روسیه را از قلمرو خود به کشورهای اروپایی هدایت کند.»
بنظر می رسد روس ها با توجه به استقرار موشک های آمریکا در لهستان و رومانی و همچنین قوت گرفتن خروج آمریکا از پیمان موشکی، گفت وگو با رهبر کوبا در مسکو برای بازگشت نظامی میراث دار شوروی به هاوانا را اقدامی بجا و منطقی بدانند چرا که تجربه به آنان ثابت کرده تنها در این صورت است که آمریکا از اقدامات تهاجمی خود علیه مسکو عقب نشینی می کند.
اروپام*391*1346**1485