از کاندیداهای سرشناس تا گزینه های ناشناس

در حالی که به نظر می‌رسد آخرین تلاش‌ها برای ابقای محمدعلی افشانی بر صندلی شهرداری پایتخت به نتیجه نرسد، شورای شهر تهران وارد پروسه انتخاب شهردار جدید شده است تا در پایان مهلت دو ماهه اجرای اصلاحیه قانون منع به کارگیری بازنشستگان، در صورتی که شهردار تهران نیز مشمول قانون واقع شد، مدیریت پایتخت دچار مشکل نشود.

پنجمین شورای شهر تهران، از ابتدای کار خود چالش‌های فراوانی برای انتخاب شهردار پایتخت داشته است. این شورا که اعضایش همگی از لیست انتخاباتی امید و جریان اصلاح‌طلب و اعتدالگرا به ساختمان بهشت رسیده‌اند، تلاش کردند با نگاهی شورایی گزینه‌های مختلف را معرفی و بررسی کنند و با رای‌گیری از جمع کاندیداها بکاهند تا به یک گزینه نهایی برسند.

اول بار محمدعلی نجفی، چهره شاخص اصلاح‌طلب تبدیل به گزینه نهایی شورا برای نشستن روی صندلی شهرداری تهران شد. اما شهردار بودنش دوامی نداشت. نجفی بعد از چند ماه به دلیل آن چه خود بیماری مطرح کرد – و البته پیش‌تر هم به همین دلیل از ریاست سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استعغا داده بود – و به عقیده بسیاری به دلیل فشارهای فراوان بیرونی، از شهرداری استعفا کرد. فرآیند انتخاب شهردار در شورای شهر پایتخت دوباره به جریان افتاد و این بار محمدعلی افشانی، استاندار سابق فارس و معاون سابق وزیر کشور به ساختمان بهشت رفت. تصویب و اجرایی شدن اصلاحیه قانون منع به کارگیری بازنشستگان، امکان ادامه شهرداری را هم در هاله‌ای از ابهام فرو برد.

هر روز اخبار و نقل‌قول‌های ضد و نقیضی درباره مشمول بودن یا نبودن شهرداران در قانون منع به کارگیری بازنشستگان مطرح می‌شد و علاوه بر این این نکته نیز مورد بحث بود که آیا به طور خاص شرایط افشانی مشمول این قانون می‌شود یا راهی برای استثنا کردن وی وجود دارد یا خیر. در نهایت و در شرایطی که فوریت استفساریه مجلس برای تعیین تکلیف شهردار پایتخت رای نیاورد، شورای شهر تهران ترجیح داد که فرآیند انتخاب شهردار را برای سومین بار در یک سال گذشته کلید بزند.

**30 کاندیدا برای یک صندلی
روز دوشنبه، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران اسامی30 گزینه تصدی شهرداری تهران را اعلام کرد. علی اعطا از محسن هاشمی رفسنجانی، سید کامل تقوی‌نژاد، الهه کولایی، سمیع‌الله حسینی مکارم، علی اوسط هاشمی، سید مناف هاشمی، علی مقدس‌زاده، علی ربیعی، محسن پورسیدآقایی، معصومه ابتکار، حجت میرزایی، رضا اردکانیان، عباس آخوندی، نصرالله جهانگرد، مصطفی سلیمی، شهیندخت مولاوردی، مصطفی موسوی لاری، ایرج معزی، مصطفی سالاری، جواد امام، حمید ایمانی، غلامرضا انصاری، رسول کشت‌پور، ابراهیم شیخ، صادق خرازی، محمودرضا خواجه نصیر، علی اصغر احمدی، محمدابراهیم انصاری لاری، فیروز حناچی و محمدرضا واعظ مهدوی به عنوان گزینه‌های شهرداری تهران نام برد.

به گفته اعطا، نخستین جلسه هم‌اندیشی فرآیند انتخاب شهردار تهران صبح دوشنبه با حضور همه اعضای شورای شهر تهران به جز احمد مسجد جامعی برگزار شد. اعطا ادامه داد: بنابر زمان‌بندی که روز یکشنبه اعلام شد، لیست بلند شهرداری تهران از سوی اعضا تهیه شد. هر کدام از اعضای شورا حداکثر پنج گزینه پیشنهادی خود را مطرح کردند و این لیست به شرحی که گفتم، تهیه شد. البته اشتراکات زیادی در بین پیشنهادها وجود داشت که در نهایت 30 اسم مشخص شد.

وی با بیان این‌که در مرحله بعدی یک رای‌گیری مخفی به عمل می‌آید که هر کدام از اعضا به پنج نفر رای خواهند داد، گفت: نهایتا نیز پنج نفری که باید به صحن بیایند و برنامه‌های‌شان را ارائه کنند، مشخص خواهد شد. طبق زمان بندی مشخص شده، مقرر است این رای‌گیری روز شنبه 12 آبان انجام شود و روز شنبه 19 آبان ماه این پنج نفر برنامه خود را بر اساس برنامه 5 ساله سوم شهرداری، به هیات رئیسه ارائه می‌کنند.

به گفته وی، روز یکشنبه 20 آبان ماه نیز در دو جلسه کاری صبح و بعدازظهر هر کدام از این پنج گزینه یک ساعت زمان در اختیار دارند تا نقطه نظرات‌شان را مطرح کنند. پس از ارائه برنامه‌ها، جلسه پرسش و پاسخ برگزار و بقیه این فرآیند پیگیری می‌شود.

وی تاکید کرد: باید فرآیند انتخاب شهردار جدید کوتاه‌تر شود؛ هم اکنون جلسه‌ای در این خصوص در جریان است که اگر در فرآیند تغییری حاصل شود تا روند کوتاه‌تر شود، اطلاعات آن در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت. بی تردید این 30 نفر پیشنهاد اولیه اعضا هستند و از این مرحله به بعد در مورد افراد بحث و بررسی انجام خواهد شد.

اعطا تاکید کرد: قطعا معیارها بر اساس مجموعه معیارهای 16 گانه‌ای که پیش از این اعلام شده است، مد نظر خواهد بود. در این مرحله صرفا پیشنهادهای اولیه مطرح می‌شود و بر اساس آن است که لیست اولیه 30 نفره ارائه شده لذا هنوز بحثی در مورد این افراد صورت نگرفته است. قطعا پیش از رای‌گیری اعضا برای 5 نفر، بحث و گفت‌وگو در مورد هر یک از گزینه‌ها انجام خواهد گرفت.

سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: طی چند روز اخیر تماس‌های متعددی برای انتخاب گزینه‌ها انجام شده و افرادی نیز اعلام آمادگی کردند. اعضای شورا در دسترس هستند و گفت‌وگوها در این زمینه در جریانند و بر همین اساس اعضا گزینه‌های خود را حداکثر تا 5 نفر ارائه کردند.

اما کاندیداهای نشستن بر صندلی ریاست ساختمان بهشت چه کسانی هستند؟ در میان کاندیداهای مطرح شده، گزینه‌هایی وجود دارند که از جنبه‌های گوناگون قابل توجهند. محسن هاشمی رفسنجانی سرلیست اصلاح‌طلبان برای انتخابات شورای پنجم شهر تهران و رئیس فعلی شورای شهر پایتخت، پیش از این نیز به عنوان گزینه شهرداری مطرح شده بود، اما هم با توجه به تعهد اعضای لیست امید برای جدا نشدن از شورا و هم با رای اعضای شورا، نامش از میان گزینه‌ها خط خورد.

البته بسیاری در یک سال گذشته او را به عنوان بهترین گزینه برای شهرداری تهران می‌دانند و معتقدند تعهد اخلاقی لیست انتخاباتی یا ورودی یکی از چهره‌های اصولگرای علی‌البدل شورای شهر به جمع اعضای اصلی، مشکل خاصی نیست که در مقابل این اصلح بودن و نیاز فعلی نتوان آن را حل کرد. وی در آخرین واکنشی که نسبت به این موضوع داشته، در توئیتی پرمعنا درباره خروج از شورا نوشته است: «بنا بود کسی نرود تا باب نشود. مثل حجاب بانوان است، اگر شل کنند دیگر نمی‌شود کنترل کرد!

البته در این شرایط شهردار شدن ریسک بالایی دارد و امکان موفقیت دشوارتر از گذشته است». حضور سه زن در میان لیست30 نفره کاندیداها قابل توجه است. الهه کولایی (نماینده مجلس ششم و استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران) و معصومه ابتکار (رئیس سابق سازمان محیط‌زیست و معاون فعلی زنان رئیس‌جمهوری که سابقه عضویت در شورای شهر تهران را هم در کارنامه دارد) پیش‌تر هم به عنوان گزینه شهرداری مطرح شده بودند. حالا به این جمع شهیندخت مولاوردی (دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور حقوق شهروندی و معاون پیشین امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری) هم اضافه شده است.

اما به نظر می‌رسد طرح این 3 نام بیشتر برای ادای مشارکت زنان و وجود نام چند زن در لیست انتخاب مدیران باشد و شانس کمی را برای آنان قائل هستند. علی ربیعی (وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی که با استیضاح توسط مجلس برکنار شد)، رضا اردکانیان (وزیر نیرو) و عباس آخوندی (وزیر سابق راه و شهرسازی که چندی پیش از سمت خود استعفا کرد) نیز وزرای دولت‌های یازدهم و دوازدهم هستند که در لیست کاندیداهای شهرداری حضور دارند. برخی چهره‌های دیگر حاضر در لیست، یا سابقه حضور در مدیریت‌های شهرداری را در کارنامه دارند یا در حال حاضر نیز در جمع مدیران شهرداری پایتخت فعالیت می‌کنند.

پیروز حناچی (معاون فنی و عمرانی پیشین شهرداری تهران)، ایرج معزی (معاون فعلی فنی و عمرانی شهرداری تهران)، سمیع‌الله حسینی مکارم (معاون پیشین مالی و اقتصادی شهرداری تهران و سرپرست شهرداری پایتخت در فاصله استعفای نجفی تا انتخاب افشانی که خود از گزینه‌های شهرداری هم بود)، سید مناف هاشمی (استاندار فعلی گلستان که در دوران مدیریت محمدباقر قالیباف در شهرداری تهران مسئولیت‌هایی همچون معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهری، قائم‌مقام معاونت خدمات شهری، مدیرکل تشخیص و وصول درآمد را بر دوش داشته است)، علی مقدس‌زاده (معاون امور عمرانی استاندار اصفهان که طی سال‌های 78 تا 82 شهردار منطقه 6 تهران بود و اخیرا نیز از گزینه‌های شهرداری کرج محسوب می‌شد)، محسن پورسیدآقایی (معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران که پیش‌تر مدیرعامل راه‌آهن هم بوده است)، حجت‌الله میرزایی (معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورا شهرداری تهران که مدتی پیش در پی انتشار شایعه شنود مکالمات مدیران شهرداری توسط افشانی، از سوی شهردار تهران عزل شد)، مصطفی سلیمی (که پس از استعفای نجفی مدتی عهده‌دار سرپرستی شهرداری تهران بود و سابقه شهردار بودن در مناطق 6، 18 و 21 را در کارنامه کاری دارد)، مصطفی موسوی لاری (فرزند عبدالواحد موسوی لاری وزیر کشور دولت اصلاحات و مدیر کل هماهنگی امور مناطق شهرداری تهران)، رسول کشت‌پور (شهردار پیشین شهرهای مختلف استان تهران، ارومیه و منطقه 2 تهران)، ابراهیم شیخ (معاون توسعه منابع انسانی شهرداری تهران)، برخی دیگر از چهره‌های این لیست، سابقه مدیریت در نهادهای دیگر را در کارنامه دارند. سید کامل تقوی‌نژاد (رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور)، علی اوسط هاشمی (استاندار سیستان و بلوچستان در دولت یازدهم و مدیر عامل سابق سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران)، نصرالله جهانگرد (معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران)، مصطفی سالاری (استاندار فعلی گیلان)، محمودرضا خواجه‌نصیر (عضو هیات مدیره بورس تهران)، علی‌اصغر احمدی (استاندار پیشین گلستان، نماینده پیشیم مردم شاهرود در مجلس و دارای سوابقی همچون دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و دبیر شورای امنیت کشور و معاون وزیر کشور)، ابراهیم انصاری لاری (رئیس منطقه آزاد کیش) و محمدرضا واعظ مهدوی (مدیرعامل صندوق بیمه روستاییان و عشایر) از این دسته‌اند.

در نهایت برخی از چهره‌های لیست30 نفره کاندیداهای شهرداری تهران هم بیشتر به عنوان چهره‌های سیاسی شناخته می‌شوند تا سوابق اجرایی‌شان مطرح باشد. صادق خرازی (دبیر کل حزب ندای ایرانیان و دیپلمات پیشین اصلاح‌طلب)، جواد امام (مدیرعامل بنیاد باران، مسئول ستاد یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری سال88 تهران و عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی) و غلامرضا انصاری (قائم‌مقام حزب اتحاد ملت که از اعضای چهارمین دوره شورای شهر تهران بوده است) از این جمع محسوب می‌شوند.

گزینه جالب در این میان حمید امامی است که هیچ اطلاعات ویژه‌ای از وی در اینترنت یافت نمی‌شود.
نکته جالب این که برخی از اعضای لیست کاندیداهای شهرداری تهران با توجه به سن و سال و سوابق‌شان احتمالا بازنشسته هستند و در نتیجه از فهرست حذف خواهند شد. باید منتظر ماند و دید کدام گزینه در نهایت بر صندلی ساختمان بهشت تکیه می‌زند تا سومین شهردار تهران در یک سال اخیر شود.

منبع: روزنامه ابتکار؛ 1397.8.9
گروه اطلاع رسانی**9370**2002