بسته
(0) سبد خرید
شما هیچ موردی در سبد خرید خود ندارید
لیست محصولات
    فیلترها
    زبان
    جستجو

    ارتباط صنعت و دانشگاه، پیوندی که محقق نشد

    شنبه, 12 آبان,1397
    به گزارش ایرنا، رشد فزاینده واحدهای دانشگاهی بدون آینده پژوهی و تامین سایر زیرساخت‌ها، کاهش تعداد دانشجویان در چند سال گذشته و افزایش دانش آموختگان دانشگاهی جویای کار از سوی کارشناسان امر چالش های حوزه آموزش کشور عنوان می شود.
    گرچه بار اصلی تولید علم را همچنان دانشگاه ها به دوش می کشند اما سهم همکاری مرکزهای آموزشی و صنعت به ویژه در زمینه تولیدات علمی به رشته هایی مانند پزشکی، رایانه، نانو، هسته ای و برخی رشته های مهندسی محدود می باشد.
    از سویی برخی مطالعات نشان داده که محیط زیست، رایانه، علوم زیستی و طبیعی، معماری، حقوق، صنعت، هنر و مهندسی از جمله رشته هایی هستند که بیشترین دانش آموختگان بیکار را در استان ها به خود اختصاص دادند.
    بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه، دولت باید برای افزایش سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی به گونه‌ای برنامه‌ریزی می کرد که این میزان سالانه 0.5 درصد افزایش یافته و تا پایان برنامه به سه درصد برسد که محقق نشد.
    اینها در حالی است که ایران با نزدیک به 80 میلیون نفر جمعیت، افزون بر سه میلیون و 794 هزار نفر دانشجو در 2 هزار و 569 واحد آموزشی دارد که بیش از 2 میلیون و 71 هزار نفر آنها مرد هستند.
    افزون بر یک میلیون و 550 هزار نفر از این جمعیت در 530 دانشگاه آزاد اسلامی، بیش از‌ 339 هزار دانشجو در 309 موسسه غیر دولتی و غیر انتفاعی، افزون بر 197 هزار نفر در 170 دانشگاه فنی‌حرفه‌ای، بیش از 473 هزار نفر در 953 دانشگاه علمی کاربردی، نزدیک به 547 هزار نفر در 466 دانشگاه پیام نور و 687 هزار دانشجو در 141 دانشگاه دولتی زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تحصیل می کنند.
    تعداد بیش از 740 هزار نفر این دانشجویان در دوره کاردانی، افزون بر 2 میلیون نفر دانشجوی دوره کارشناسی، افزون بر 193 هزار دانشجوی دوره کارشناسی ارشد، بیش از 115 هزار دانشجوی دکتری تخصصی و افزون بر 29 هزار نفر دانشجوی دکتری عمومی (حرفه‌ای) در دانشگاه‌های وزارت علوم هستند.
    کشورمان در منطقه خاورمیانه و بین کشورهای آسیایی به عنوان مرکز تحصیلات عالی شناخته می شود و در جهان نیز دوشادوش اندونزی، فرانسه، مکزیک و ژاپن گرفته تا روسیه، برزیل، چین، هند و آمریکا جزو 10 کشور نخست از نظر تعداد واحدهای دانشگاهی است.
    افزون بر 55 هزار دانشجوی خارجی از 85 کشور نیز در دانشگاه های ایران تحصیل می کنند و در این میان استان‌های کردستان،‌ ایلام،‌ چهارمحال بختیاری و زنجان کمترین و استان‌هایی مانند تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی،‌ فارس و خراسان رضوی بیشترین واحدهای دانشگاهی را دارند.
    18 درصد این دانشگاه ها در فهرست برترین های تحصیلات تکمیلی قرار دارند، نزدیک به 1.95 درصد پژوهش های جهان از سوی دانشگاه های ایرانی در حال تولید می باشد و یک درصد مقاله های پر استناد جهان نیز به ایران تعلق دارد.
    کارشناسان امر اما بر این باور هستند که به رغم این جایگاه و با وجود همه تلاش های صورت گرفته تا کنون، دانشگاه و دانشگاهیان آنچنان که باید در پیوند با نیازهای روز جامعه برنامه ریزی و سیاستگزاری نداشتند و سهم دانشگاه ها از نزدیک به 430 خوشه صنعتی شناسایی شده، 36 خوشه صنعتی در حال اجرا و 84 هزار واحد تولیدی و صنعتی موجود تغییر چندانی نکرده است.
    فقدان تغییری محسوس شرایط را در شهرستانی مانند کاشان نیز می توان احساس کرد که با وجود برخورداری از امکانات آموزشی مناسب، نزدیک به یک هزار و 200 واحد تولیدی دارد که بیشتر در زمینه فرش ماشینی فعال هستند اما ارتباط اصولی و موثری با نهادهای علمی و آموزشی ندارند.
    این در شرایطی است که امروزه ارتباط بین صنعت و دانشگاه بسیار متفاوت تر و درهم تنیده تر شده، چنانکه بخشی از درآمدهای آنها بهم وابسته بوده و حتی تفکیک آنها بدون آسیب به اقتصاد غیر قابل تصور می نماید.
    خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) شهرستان کاشان در این همین ارتباط میزگردی با عنوان 'ارتباط صنعت و دانشگاه؛ چالش ها و راهکارها' با حضور داوود حسنعلیان مدیر مرکز کارآفرینی و مرکز رشد دانشگاه کاشان، محسن ایرانی مدیر فناوری و ارتباطات علمی دانشگاه کاشان، محمود تولایی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کاشان و سید علی دیانت از صاحبان صنایع برگزار کرد.

    ** صنعت و دانشگاه، یکدیگر را قبول ندارند
    یکی از صاحبان صنایع کاشان در این میزگرد گفت: امروز اگر صنعت را از دانشگاه بگیریم، دانشگاه فاقد ارزش خواهد شد زیرا تربیت افراد برای جامعه صورت می گیرد اما دو گروه یکدیگر را قبول ندارند.
    سید علی دیانت تصریح کرد: دانشگاه و صنعت اثر مثبت ملموسی از هم ندیدند که اثری ماندگار داشته و به تقویت این ارتباط کمک کند؛ دانشگاه نتوانسته پاسخی به معضل ها یا نیاز جامعه داشته باشد، صنعت هم سرمایه قابل توجهی در حوزه آنها وارد نکرده و از این رو صنعت در برابر ورود دانشگاهیان مقاومت نشان داده و استادان و دانشجویان نیز نگاه منفی به صنایع دارند.
    وی با تاکید بر لزوم مستثنی کردن نهادهای طرف قرارداد دولتی افزود: دانشگاه ها گرچه در این سال ها زحمت های بسیاری کشیدند اما از صنعت عقب ماندند و امروز کالاهای عرضه شده در بازار از واحدهای تولیدی یا در نهایت از قسمت تحقیق و توسعه صنایع بیرون می آید.
    این تولیدکننده بیان کرد : نیاز فوری در دوران دفاع مقدس موجب شده بود تا نیاز فوری به نوعی مهمات خاص در سریعترین زمان، به کمک هر فرد توانمند در دسترس و با امکانات موجود تولید و بلافاصله هم در میدان جنگ بکار گرفته شود.
    وی ادامه داد: شرایط اما تغییر کرده و برای نمونه صنایع منطقه کاشان که بیشتر در زمینه تولید فرش ماشینی فعالیت دارند، سال هاست با مشکل فاضلاب رنگرزی رو به رو هستند اما پاسخی از دانشگاه دریافت نکردند.
    دیانت عنوان کرد: زمانی مصرف آب مهم نبود، از این رو تنها مشکل صنعت دفع پساب و محیط زیست بود اما مشکل حادتر شده و امروز با توجه به بحران کم آبی، بازچرخانی آب مساله مهمی است که باید مورد توجه مرکزهای علمی قرار گیرد.
    وی اضافه کرد: مصرف برق به دیگر چالش پیش روی صنایع تبدیل شده زیرا زمانی انرژی ارزان و تمرکز بر راه های کاهش مصرف، فاقد صرفه بود اما مسائلی کم کم خود را نشان می دهد که می تواند در دانشگاه ها بررسی و چاره اندیشی شود.
    این تولیدکننده همچنین گفت: بیشتر مواد مورد استفاده در صنعت فرش ماشینی با مواد صنعتی جایگزین شدند؛ یکی از آنها پلی استر است که از چند دهه پیش وارد بازار شده اما تلاش صنایع تا کنون برای یافتن ماده ای جایگزین بی نتیجه مانده و در پژوهش های مرتبط خبری از دانشگاه نیست.
    وی در ادامه یادآور شد: نظام استاد- شاگردی بهترین شیوه تربیت نیروهای کار ماهر مورد نیاز جامعه ایرانی بود که به تدریج با مسائلی مانند الزام به بیمه و پرداخت حداقل دستمزد، برچیده شد.
    دیانت افزود: امروزه صاحبان مشاغل و صنایع حاضر به آموزش فرزندان خود نیز نیستند زیرا می تواند مشکلات بیمه ای، مالیاتی و قانونی برایشان ایجاد کند.
    وی بیان کرد: بسیاری از کشورهای پیشرفته پیش از قرار گرفتن در جایگاه کنونی، بسیاری از موانع را از سر راه تولید برداشتند و پس از پا گرفتن صنایع نسبت به رعایت قوانین کار، رعایت مسائل زیست محیطی و حقوق کارگری با عزمی راسخ ورود کردند.

    ** خروجی دانشگاه ها با نیاز جامعه فاصله دارد
    مدیر مرکز کارآفرینی و مرکز رشد دانشگاه کاشان در این میزگرد با اشاره به پیچیدگی های هماهنگی صنعت و دانشگاه گفت: صنعت در شرایط کنونی رغبتی برای استفاده از دانشگاه ندارد و دانشگاه هم فاقد انگیزه و توانایی چندان برای ورود به صنعت است و تنها نقطه مشترک بین آنها دولتی و وارداتی بودن می باشد.
    داوود حسنعلیان افزود: دانشگاه کاشان برای نمونه یکی از دانشگاه های جامع کشور با رتبه بندی قابل قبول می باشد که جایگاهش فاصله بسیار زیادی با نهادی موثر در جهت رفع نیازها و التیام دردهای جامعه دارد.
    وی تصریح کرد: نتیجه تولیدات دانشگاه به درد صنعت نمی خورد اما صنعت هم از بکارگیری توانمندی های دانشگاه بی بهره است؛ در حالی که هر سازمان یا نهاد ناهماهنگ با الزامات و اقتضائات زمان خود از مزیت خارج شده و نمی تواند پایدار باشد.
    مدیر مرکز کارآفرینی و مرکز رشد دانشگاه کاشان یادآور شد: نخستین مجموعه آموزشی با عنوان دارالفنون در ایران راه اندازی شد که به واقع محلی برای آموزش مهارت و تخصص بود اما امروز دانشگاه ها مهارت، تخصص و شغل ایجاد نمی کنند.
    وی عنوان کرد: الگوهای دانشگاهی البته از حدود یک دهه پیش در قالب سیاستگذاری ها و ایجاد نهادهای مرتبط تغییر کرده و حتی نسبت به تقویت مبدل های فناوری نیز اقدام شده است.
    حسنعلیان افزود: دانشگاه در این زمینه کار عملیاتی کرده و مبدل هایی مانند راه اندازی پارک های علم و فناوری، مرکزهای رشد و پژوهشکده ها در دستور کار قرار گرفته اما این ارزیابی مناسب از این عملکرد در مقیاس دانشگاهی می باشد و با نیازها فاصله بزرگی دارد.
    وی گفت: دانشگاه ها پیش تر تنها رسالت آموزشی داشتند، سپس رسالت پژوهشی و آموزشی یافتند اما اگر پژوهش به محصول تبدیل نشود، کارآیی چندانی نخواهد داشت.
    مدیر مرکز کارآفرینی و مرکز رشد دانشگاه کاشان تاکید کرد: دانشگاه های ما باید کارآفرین باشند که لازمه آن تغییر ساختمان یا استادان نیست، بلکه نیازمند تغییر دیدگاه است.
    وی اضافه کرد: تربیت نیروی انسانی متخصص، با مهارت، دانش آموخته و نوآور نه تنها مشکل صنعت که سایر مشکلات جامعه را برطرف می کند و بر این اساس رویکرد دانشگاه ها باید تغییر یابد تا صنایع نیز به دنبال آن دچار تحول شوند.
    حسنعلیان ادامه داد: باید ماهیت نظام آموزشی را که طیف گسترده ای را شامل می شود، تغییر دهیم تا نیازها را برطرف و راهبردهای اجتماع را تبیین کند؛ دانشگاه تنها برای تربیت متخصص نیست بلکه باید خود را بخشی از صنعت بداند و دولت هم حامی آنها باشد.
    وی بیان کرد: باید ذهنیت ها نسبت به حل مساله تغییر کرده و مرکزهای آموزشی به کانون نوآوری ها تبدیل شوند تا استمرار فعالیت آنها به حل مشکلات بیانجامد.
    مدیر مرکز کارآفرینی و مرکز رشد دانشگاه کاشان تاکید کرد: تغییر معیارهای ارزیابی دانشگاه ها و استادان ضرورت است زیرا امروزه باید با تعریف طرح ها برای دانشگاه ها درآمدزایی کرد.
    وی تشریح کرد: نزدیک به 40 واحد در مرکز رشد دانشگاه کاشان در این راستا مستقر و سال گذشته نیز پنج واحد دانش بنیان شدند؛ همچنین نزدیک به 90 دوره مهارتی و تخصصی برگزار شده که گام هایی امیدبخش اما ناکافی است.
    حسنعلیان گفت: از سوی دیگر صنعتی که دانشگاه را قبول نداشته باشد، مزیت رقابتی را از دست می دهد زیرا سازمان ها و صنایع برای استمرار فعالیت نیازمند نوآوری هستند.
    وی تصریح کرد: صنعت وارداتی و مونتاژ نیاز به تحقیق و توسعه ندارد چرا که در واقع کارخانه می باشد؛ دانشگاه باید با نوآوری، ثروت عرضه کند تا اعتماد متقابل ایجاد شده و هر دو طرف رشد کنند.

    ** مسیر توسعه آموزشی باید هدفمند شود
    رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی کاشان نیز در ادامه این میزگرد گفت: اگر مسیر هدفمندی برای انجام امور نداشته باشیم، رسیدن به نتیجه مانند امروز میسور نخواهد شد که البته این امر از آموزش و پرورش آغاز می شود.
    محمود تولایی افزود: پیش از انقلاب اسلامی مشکل مردم با حاکمیت و طاغوت بود اما پس از انقلاب با کارخانه و صنعت یکسان شد و با تاسف فضای متون درسی و نگاه علمای دانشگاهی نیز به فرد سرمایه دار منفی بود که تا کنون نیز قابل مشاهده است.
    وی تشریح کرد: بچه ها با این شرایط در مدرسه ها خوداشتغالی و اشتغالزایی نیاموخته و نهایت آرزویشان شغلی است که باید فرد یا نهادی دیگر زمینه هایش را ایجاد کند.
    رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی کاشان اضافه کرد: همچنان که ساخت خودرو نیازمند جاده است، مسیر اشتغال نیز از کسب و کاری می گذرد که در کشور یک کار خداپسندانه و مورد تشویق و پاداش نیست.
    وی تصریح کرد: مسیرهای عادی به دلیل قوانین ناقص و معیوبی که کسی به آن نمی پردازد، بسته شده و بنگاه های بزرگ نیز مشکل اشتغال کشور را حل نخواهند کرد؛ در شرایطی که پیش تر کسب و کارهای سنتی در بازار بخشی از اقتصاد بزرگ را به گردش درمی آورد.
    تولایی عنوان کرد: امروزه رویکرد بخش صنعت به سمت بنگاه های بزرگ دولتی و شبه دولتی است و مردم حق ورود به این عرصه ها را ندارند که بخشی از این مشکل فرهنگی می باشد.
    وی یاد آور شد: بازار در گذشته محل کسب و کار بود، نه تنها محل عرضه اجناس اما با حذف چرخه استاد و شاگردی، نظام کار و کارگری جایگزین و حرفه ها بتدریج در اثر رو به رو شدن با مسائلی مانند بیمه و مالیات حذف شد.
    رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی کاشان در ادامه تصریح کرد: برای آموزش در دانشگاه ها شهریه دریافت می شود اما برای جذب یک شاگرد در کارگاه ها هزاران فشار و گره وجود دارد.
    وی افزود: توسعه فیزیکی دانشگاه در دوره ای شوق زده بدون در نظر گرفتن نیازها انجام شد اما تا ساز و کارها اصلاح نشود، به جایی نمی رسیم.
    تولایی عنوان کرد: تخصیص هزینه در دنیای امروز باید به کسب درآمد برسد و محیط دانشگاهی هم از این شرایط مستثنی نیست اما در برخی دانشگاه ها رشته ها بدون آمایش سرزمین، متناسب با استاد و دانشجو راه اندازی شده است.
    وی بیان کرد: یکی از دغدغه های نظام و فلسفه انقلاب فرهنگی، همین رشته های علوم انسانی بود که در این سال ها توسعه زیادی داشته زیرا دانشگاه ها و در مجموع نظام آموزشی کشور تقاضا محور نیست.
    رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی کاشان گفت: از سوی دیگر حق حذف و اضافه واحدها و منابع درسی هم وجود ندارد که این نشان دهنده دیوان سالاری سنگین حاکم بر نظام آموزشی می باشد.
    وی تصریح کرد: در نتیجه این شرایط جزو کشورهای پیشرفته در برخی فناوری های نوین و تولید مهندس هستیم اما همچنان بالاترین آمار دانش آموختگان دانشگاهی جویای کار را در جهان داریم.
    تولایی اضافه کرد: صنایع به شدت نیازمند نیروهای متخصص دارای مهارت و دانش آموخته در قسمت های تحقیق و توسعه هستند اما شرایطی مشابه در نظام تولید و صادرات کشور حاکم است.
    وی تشریح کرد: بر اساس آموزه های دینی هیچ شخصی معصوم نیست و قاعده بر خطا می باشد، در حالی که کسی به اشتباه ها اعتراف نمی کند؛ وگرنه روش ها تغییر کرده و از شکست ها پیروزی به دست می آمد.
    رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی کاشان عنوان کرد: از آنجایی که هزینه شکست ها از جیب نفت می باشد، این شرایط ادامه دارد اما اگر هزینه از جیب سرمایه گذاران شخصی داده می شد، برخی مسائل برچیده شده بود.
    به گفته وی، مرکزهای دانش و فناوری کشور نیز باید همپای صنایع باید با تغییر باروهای غلط، برای پایش شکست نیز برنامه ریزی کنند تا به ورشکستگی نیانجامد.

    ** لزوم تقویت ارتباط بین مرکزهای علمی و صنایع منطقه ای
    مدیر فناوری و ارتباطات علمی دانشگاه کاشان نیز گفت: دانشگاه هایی مانند کاشان از وجود استادان خبره ای بهره مند هستند اما صنایع منطقه همچنان برای همکاری بسوی دانشگاه هایی مانند شریف یا امیرکبیر در پایتخت می روند.
    محسن ایرانی افزود: ظرفیت های بزرگی وجود دارد و بسیاری از این استادان، دانش آموختگان همان دانشگاه ها هستند که به واقع در بسیاری از طرح های بزرگ نقش داشتند.
    وی یادآور شد: دانشگاه کاشان با برخورداری از پژوهشکده های فرش، نانو، جامعه شناسی، انرژی، اسانس و پیشینه ای قابل قبول نزدیک به 2 میلیارد ریال درآمد دارد اما قرارداد امضای طرح های پژوهشی مربوط به منطقه نیست و استادان بیشتر طرح ها را از نقاط دیگر جذب می کنند.
    مدیر فناوری و ارتباطات علمی دانشگاه کاشان، استاد و دانشجو را 2 اصل اساسی دانشگاه دانست و اضافه کرد: دانش آموختگان بدون محاسبه هزینه و درآمد وارد رشته های تحصیلی می شوند و از سوی دیگر مهارت کافی ندارند؛ بر این اساس بحث مهارت افزایی دانشجویان در وزارت علوم و دانشگاه ها اهمیت یافته است.
    وی با اشاره به اجرای آزمایشی طرح مهارت افزایی دانشجویان در دانشکده مکانیک دانشگاه کاشان تاکید کرد: البته مشکل دو طرفه است و بخش صنعت هم در به وجود آمدن این شرایط نقش دارد.
    ایرانی ادامه داد: بحث کارآموزی و کارورزی نیز چندان پیگیری نشده و یک واحد درسی موجود دردی دوا نمی کند؛ باید دانشجو از ابتدای ورود به دانشگاه بر اساس برنامه ریزی بلند مدتی زیر نظر باشد تا مهارت به دانش افزوده شود.
    وی عنوان کرد: باید هنگام ارائه مطالب درسی یک متخصص از صنعت نیز وارد محیط دانشگاه شود و دانشجویان نیز به محیط صنعت بروند؛ در این میان از دوره های کارآفرینی و فنی و حرفه ای نیز به نحو مناسب بهره برداری کنیم.
    مدیر فناوری و ارتباطات علمی دانشگاه کاشان افزود: باید با همکاری استادان دروس نظری به صورت عملی هم از سوی دانشجو تجربه شود که می تواند علاقه مندی را در بین آنها تقویت کند.
    وی همچنین به اجرای طرح پایش جذب دانش آموختگان دانشگاهی در بازار کار و اشتغال در حرفه تخصصی اشاره و تصریح کرد: هم اکنون دانشجویان از نظر تامین مالی و اشتغال امیدی به آینده ندارند که می تواند یکی از معضل های بزرگ را برای جامعه ایجاد کند؛ از این رو پیشنهادی برای توجه به مسائل روانشناسی دانشجویان ارائه شده است.
    ایرانی اضافه کرد: نگاه دانشگاهیان در مجموع از بالا به پایین نبوده و به دنبال حل مساله هستند اما صنعت به ویژه در بخش دولتی برای برقراری ارتباط نیاز به رابطه دارد، در حالی که از همان کارآموزی باید برای حضور استادان در صنعت استفاده شود.
    وی با تاکید بر لزوم تمهید برخی مشوق ها برای ایجاد انگیزه بین استادان دانشگاهی جهت ورود به صنایع گفت: طرح مشترکی با صنعت داریم تا استادان یک روز را در واحدهای تولیدی بگذرانند.
    مدیر فناوری و ارتباطات علمی دانشگاه کاشان همچنین با اشاره به ضرورت جلب اعتماد صنایع منطقه بیان کرد: بر این اساس شورای سیاستگذاری فناوری و پژوهش های اجتماعی در این دانشگاه راه اندازی شده تا صاحبان صنایع به فراخور موضوع، در جلسه حضور یافته و مسائل پس از جمع بندی به سایر شوراها ارجاع شود.
    وی اضافه کرد: برخی صنایع تصور دارند که دانشگاه برای آنها کیسه دوخته اما چنین نیست و در مواردی طرح هایی بدون حتی مراوده مالی انجام شده؛ گرچه پیوند اقتصادی بین صنعت و دانشگاه ضروری است.
    ایرانی همچنین تصریح کرد: استفاده از ظرفیت های خیرین که در بسیاری امور پیشگام هستند، می تواند در این زمینه موثر شده و افراد دارای دید باز، بجای ساختمان سازی در یک طرح صنعتی یا پژوهشی مشارکت کنند.
    8123/6026/
    ثبت نظر